Genelde insanların ağzından sıkça şu kelimelerin döküldüğünü duyar ve şahit oluruz. Çocuklar bizim geleceğimizdir. Çünkü ahrete iman eden insanlar çocuklarına bu dünyanın nimeti olarak bakmazlar. Onlar evlatlarının emanet olarak kendilerine verildiğini bilir ve gözlerin dehşetten fırlayacağı bir güne hazırlık yaparlar.
Bu hazırlığı yapan anne babaların en büyük özelliği ise;
1) Birbirlerini sevmeleri. Çünkü birbirini sevmeyen anne-babalar kendilerine emanet olarak verilen çocuğu da sevemezler.
2) Birçok yönden denk olmaları. Büyüklerin de dediği gibi davul bile dengi dengine çalar. Daha evliliklerinin başında dengesizlik olan anne-babaların bu dengesizlikleri çocuğa da sirayet edebilir.
3) Sorumluluk sahibi olmaları. Sorumluluk duygusu gelişmeyen anne-babalar çocuklarının sorumluluk duygularını geliştiremezler.
Evet, bu saydığımız özellikler bir anne babada olursa, onlardan doğacak çocuklarda ruhen ve bedenen sağlıklı çocuklar olur Allah‘ın izniyle. Çocuğun gelişiminde değil ki ilk yıllar, daha ana karnına düşmeden ebeveynlerin niyetleri bile çok önemlidir.
Çocuk dört yönüyle gelişim gösterir:
1) Bedensel gelişim
2) Duygusal gelişim
3) Zihinsel gelişim
4) Sosyal gelişim
Çocuk donmamış beton gibidir, üzerine ne düşse iz yapar
Yapılan araştırmalar çocuğun gelişimini kalıtım ve çevrenin etkilediğini, belirlediğini ve yönlendirdiğini göstermektedir. Ancak gelişim konusunda çalışan bilim adamlarının bazıları gelişimde katılımın, bazıları ise çevrenin daha etkili olduğunu savunmuşlardır. Bu konuda yapılan son çalışmalar, gelişimde yalnız çevre ya da yalnız katılım değildir.
Kalıtım, kişinin anne-babasından genler yolu ile aldığı özelliklerdir. Çevre ise çocuğun anne karnından başlayarak, insanı etkileyen tüm dış uyarıcılardır. Çocuk doğuştan getirdiği kapasiteyi, içinde yaşadığı çevrede geliştirir.
Çocuğun doğumu itibariyle en yakın çevresi, ailesidir. Bilim adamları insanın gelişiminde, çevrenin etkilerini belirlemek amacı ile öncelikle aileyi incelemişlerdir. Aile, çocuğun gelişiminde özelliklede ilk yıllarında, çok önemli bir yer tutar. Çocukların gelişimi ve büyümesi çok hızlıdır.
Ailede anne-baba, çocuğa beslenme, barınma, korunma ve öğrenmesi için imkânlar sağlar.
Anne ve baba çocuğun gelişimini nasıl sağlar?
1) Güvenli ve tutarlı bir ortam sağlayarak,
2) Çocuğa yeterince sevgi ve şefkat göstererek,
3) İhtiyaçlarını yerinde ve zamanında karşılayarak, çocukta güven duygusunun temelini oluştururlar. Ve bu şekilde davranmaları, çocuğun yeteneklerinin gelişmesine yardımcı olur. Bu bakımdan, aile çocuğu hem geleceğe hem de iki cihan saadet ve selametine hazırlayan en etkili kurumdur.
Gerçek eğitim ailede alınan eğitimdir
Çocuğun kişiliği, öncelikle aile içinde anne-babası ile etkileşimi sonucu gelişir. Öncelikle yaradılış gayesine uygun olarak Rabbine hakkıyla kul sonrasında ise çocuğun içinde bulunduğu toplumun beklentilerine, değer yargılarına (tabi ki öncelikle Allah ve Resulünün rızasına uygun olarak) uygun, uyumlu ve özellikle de ahlak ve maneviyat sahibi bir birey olarak yetişmesinde aile önemli rol oynar.
Çocukluk döneminin ilk yılları, genellikle çocuğun öğrenmesi gereken ve ömür boyu onu etkisi altında bulunduracak davranış ve alışkanlıkların büyük bir bölümünü kazandığı dönemdir. Bazı psikologlar bu dönemde kazanılanların ömür boyunu, bazıları % 30‘unu, bazıları ise % 90‘ını oluşturduğunu savunur. Bu dönem, çocuğun devamlı olarak ailesiyle yaşadığı, aile çevresinde yaşamını sürdürdüğü devre olduğuna göre, çocuğun uyumuna yardım edecek ya da uyumsuzluğuna neden olacak birçok etkileri aile çevresinden alır.
Gerçek eğitim ailede alınan eğitimdir. Bu da sadece yanlışların düzeltilmesi, öğüt verme, nasihat etme, uyarı ve ikazlarda bulunma olarak algılanmamalıdır. Aile içinde çocuğa gereken eğitimi vermek ve topluma uyum sağlayabilecek bir şekilde yetiştirmek, ikaz ve uyarıların dışında, çocuğun doğuştan edindiği tüm özelliklerinin gelişebileceği uygun ve güvenli bir ortamı sağlamakla mümkündür.
Çocuğun aile içindeki eğitiminden gereği gibi yararlanabilmesi anne-babaların, çocuklarına karşı yönelttikleri sağlıklı tutuma bağlıdır. Anne-babaların, çocuklarına yönelttikleri tutumlarının sağlıklı olması ise büyük ölçüde onların kendi içlerinde barışık, dengeli, huzurlu ve birbirlerine karşı sevgi ve saygı göstermelerinden kaynaklanır. Ancak anne-babaların, çocukluklarına karşı tutumları her zaman sağlıklı olmayabilir. Önümüzde ki günlerde Allah izin verirse olumsuz anne-baba tutumlarını yazmaya çalışacağız. İtici, yetkinci, aşırı koruyucu, aşırı hoşgörülü, şımartıcı, tutarsız ve otoriter (baskıcı), olumsuz aile modellerini göreceğiz. Bugünden itibaren 3-4 hafta süreyle çocukların yaşlarına göre gelişim evrelerini göreceğiz.
Anne babalar çocuğun gelişimi için neler yapmalılar?
1) Çocuğa öncelikle en güzel şekilde örnek olun.
2) Çocuğa farklı bilgi ve becerileri öğretin. Örneğin, bisiklete binmesini, sofra kurmasını, çiçek yetiştirmesini, makas kullanmasını ve bilmediği kavramları öğretin.
3) Çocuğunuza farklı öğrenme ortamları oluşturun. Örneğin; alışverişe (marketle, bakkal arasındaki farkı anlayabilmesi için) götürün,
4) Ona oyun oynama fırsatı verin. İstediği oyunu başlatmasına, sürdürmesine ve aynı zamanda yeni bir şeyler öğrenmesine fırsat tanıyın.
5) El becerilerinin gelişmesine imkân verin. Örneğin; hamurla oynamasını, makasla bir şeyler kesmesini, düğme iliklemesini, fermuarını açmasını, ayakkabılarını bağlayabilmesine imkân tanıyın fırsat verin.
About The Author
Leave feedback about this