8 Mart Dünya Kadınlar Günü ya da diğer adıyla Dünya Emekçi Kadınlar Günü. Kadın haklarının dünyanın dört bir yanında büyük etkinliklerle gündeme geldiği gün. Peki nasıl ortaya çıktı Dünya Kadınlar Günü?
Bugün neredeyse tüm dünyada ses getiren eylemlere sahne olan 8 Mart’ın temeli; 1857 yılında New Yort’ta 40.000 dokuma işçisi, daha iyi çalışma koşulları istedikleri için bir tekstil fabrikasında greve başlamasıyla atıldı. Ancak polisin işçilere saldırması ve işçilerin fabrikaya kilitlenmesi, ardından da çıkan yangında işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda çoğu kadın olmak üzere 129 işçi can verdi. İşçilerin cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katıldı.
1908’de yine New York’ta 15 bin çalışan kadının; daha kısa mesai süresi, daha yüksek maaş ve seçme hakkı talep etmesiyle tekrar grevler başladı. Bir yıl sonra Amerika Sosyalist Partisi 8 Mart’ı Ulusal Kadınlar Günü ilan etmişti. Bu özel günü uluslararası hale getirme fikrini ortaya atan ilk kişi ise Clara Zetkin‘di.
26 – 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka’nın Kopenhag şehrinde 2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı) Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanması fikrini önerdi. Konferansa 17 farklı ülkeden katılan 100 kadın, Zetkin’in önerisini oybirliğiyle kabul etti. İlk uluslararası etkinlikler ise 1911’de, Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre’de düzenlendi.
Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında, iki komünist kız kardeş Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova’nın girişimi ile gerçekleştirildi. 1980 darbesi döneminde dört yıl kutlama yapılmadı. 1984’ten itibaren her geçen gün daha da geniş kitlelerle kutlanmaya devam ediliyor.
Birleşmiş Milletlerin verilerine göre çalışma yaşındaki kadınların sadece yarısı işgücüne katılıyor. Dünya Kadınlar Günü’nde, kadınların toplum içerisinde, siyasette ve iş hayatında elde ettiği başarıları kutlanıyor. Ancak aynı zamanda 8 Mart’ın kökleri hâlâ sesini duyuruyor. Kadınlar Günü’nde cinsiyet eşitsizlikleri vurgulanıyor ve protestolar düzenleniyor.
Peki Neden 8 Mart?
Dünya Kadınlar Günü fikrini ortaya atan Clara Zetkin’in aklında belirli bir tarih yoktu. İlk yıllarda belli bir tarih saptanmamıştı ve değişen tarihlerde fakat her zaman ilkbaharda kutlanıyordu.
Birinci Dünya Savaşı sırasında, 1917’de Rus emekçi kadınlar “Ekmek ve barış istiyoruz” sloganlarıyla sokaklara çıkmıştı. Eylemlerden dördüncü gününde Rus Çarı tahttan indirildi. Kurulan geçici hükümet ise kadınlara seçme hakkı tanıdı. Rusya’daki kadın eylemlerinin başlangıcı, Jülyen takvimine göre 23 Şubat’tı. Fakat Miladi (Gregoryen) takvimde bu tarih 8 Mart’a denk geliyordu. 1921’de Moskova’da gerçekleştirilen 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda 8 Mart olmasına karar verildi. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında bazı ülkelerde kutlanması yasaklanan Dünya Kadınlar Günü, 1960lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri’nde de kutlanmaya başlanmasıyla daha güçlü bir şekilde gündeme geldi. 1975’te Birleşmiş Milletler Dünya Kadınlar Günü’nü kabul etti, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanması kabul edildi.
Dünya Erkekler Günü Var Mı?
19 Kasım her yıl Dünya Erkekler Günü olarak birçok etkinliğe sahne oluyor. Ancak 19 Kasım Birleşmiş Milletler tarafından resmi kutlama günü olarak tanınmış değil. 1990’lardan bu yana 60’tan fazla ülkede düzenlenen Dünya Erkekler Günü etkinliklerinde odak noktası genellikle erkeklerin ve erkek çocukların sağlığı, cinsiyet eşitliğinin güçlendirilmesi ve olumlu erkek rol modeller oluyor. 2016’nın Dünya Erkekler Günü teması “Erkek intiharlarını durduralım” şeklindeydi.
GÜZELLİKLE İLGİLİ HABERLER İÇİN LİNK‘İ TIKLAYABİLİRSİNİZ!!
About The Author
Leave feedback about this