Çocuklara bu alışkanlıkları kazandırmayı asla ihmal etmeyin!

ÇOCUKLARA MUTLAKA KAZANDIRILMASI GEREKEN ALIŞKANLIKLAR

Temel alışkanlıkların kazanılması çocuğun doğumuyla başlar, aileyle şekillenir ve okul eğitimiyle belirgin bir hal alır. Alışkanlıkların temelindeki ilk etken, çocuğun bakımında rol alan kişidir.

Bakım veren anne olabildiği gibi, bazen baba bazen de babaanne/anneanne olabilir.

Bakım veren çocuğun beslenme, temizlik gibi ihtiyaçlarını karşılarken sergilediği duyarlılık ve kararlılık çocuğun ilk alışkanlıklarını kazanmasında etkilidir.

Aynı şekilde bakım veren kişisinin çocuğa karşı gösterdiği sevgi, çocuğun ilk düşünce kalıplarını oluşturarak yeni alışkanlıklar kazanmasına sağlar.

0-3 yaş arasında çocuk ağladığı zaman bakım verenin doğru zamanda çocukla ilgilenmesi “kadınlar/erkekler şefkatlidir, ben seviliyorum” gibi

düşünceler edinmesini sağlarken bakım verenin çocukla ilgilenmemesi “kadınlar/erkekler güvenilmezdir, ben sevilmeye değer değilim”

düşüncesine yol açarak çocuğun gelişiminde zararlı alışkanlıklar edinmesine yol açabilir. Davranışlar, sık tekrara bağlı olarak alışkanlığa

dönüştüğü için kazanılan bir alışkanlığın sonradan değiştirilmesi çok zordur.

DÜZEN ALIŞKANLIKLARI

Uyku Düzeni
Kişisel Bakım Alışkanlıkları (diş fırçalama, el yıkama, tırnak kesme vs.)
Tuvalet Alışkanlığı
Bireysel Sorumlulukların Kazanımı (yatağını toplama, oyuncaklarını toplama vs.)

YEMEK YEME ALIŞKANLIKLARI

Sofra Düzeni
Kendi Yiyebilme Becerisi
Öğün Zamanına Uyum Sağlama Becerisi

DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIKLARI,

Sorumluluk Alma
Zaman Yönetimi
Planlama
Kendi Başına Hareket Edebilme

Temel alışkanlıklar, çocuklara doğru zamanda doğru bir eğitimle aktarıldığında gelişimlerine katkıda bulunur. Temel alışkanlıkların edinilmesi çocuklarda, öz güven, öz saygı, farkındalık ve motivasyon gibi güdüleri besleyerek güçlü birer kişiliğe sahip olmalarını sağlar.

ALIŞKANLIK KAZANDIRMADA UYGULANMASI GEREKEN ADIMLAR

Adım 1: Bilgilendirme

Bu adımda, çocuğun ihtiyaç ve düşünceleri göz önünde bulundurulmalı, yasak koyucu ve suçlayıcı iletişimden kaçınılmalıdır.

Adım 2: Kontrol Etme

Bu süreçte çocuğu kontrol ederek hedeflenen alışkanlığı ne derece özümsediği kontrol edilir. Çocuğun davranışları takibe alınarak olumlu ya da olumsuz sonuçları sabırla takip etmek gerekir.

Adım 3: Geri Bildirim

Süreç hakkında çocuğa geri bildirim vermek, istenilen davranışın kabul edilmesi veya değiştirilmesi için önemlidir.Geri bildirim aşamasında çocukla işbirliği yaparak süreci birlikte yönetmek gerekir.

Adım 4: Hatırlatma

Eğer tüm adımlar uygulandığı halde ilgili davranışın kazanımı ya da değişimi söz konusu değilse hatırlatma sürecine girilmesi gerekir. Bilgilendirme aşamasına tekrar dönülerek çocuk istenilen davranışı kazanana dek devam eder.

Bu süreçte dikkat edilmesi gereken önemli noktalar:

• Çocuğa neden ödül alacağı ya da yaptırımla karşılaşacağını açıklamak 
• Maddi değeri çok yüksek ödüllerden ve çok ağır yaptırımlardan kaçınmak
• Söz konusu davranış ortaya çıkmadığında ödülü almamak ya da yapmamakla çocuğu tehdit etmemek
• Ödülü de yaptırımı da çok geciktirmeden zamanında vermek
• Çocuk tarafından istenmeyen bir durumu yaptırım olarak kullanmamak, davranışa uygun yaptırım vermek

Temel Alışkanlıkları Kazandırma Sürecinde Kullanılması Gereken Beceriler

• Sabırlı olmak
• Tutarlı ve kararlı olmak. 
• Şüpheci, sürekli hatırlatan ya da eleştiren bir iletişim dili kullanmamak.
• Kıyaslamamak. Her çocuk kendi içinde biriciktir, yapabildikleri ve yapamadıkları, hisleri, davranışları ona özeldir. Bu nedenle, çocuğu akranlarıyla ya da aile içindeki bireylerle kıyaslamak onun özgüvenini olumsuz yönde etkileyebilir. Özgüveni düşük olan çocuk, sorumluluk almakta zorlanır.
• Değişikliklere açık olmak.bu süreçte çocuğunuzun değişen ihtiyaçlarına göre, değişikliklere açık olmak önemlidir. Örneğin; 3 yaşındaki bir çocuğun uyku ihtiyacı ile 10 yaşındaki çocuğun uyku ihtiyacı aynı değildir. Bu nedenle kurallar ve rutinler çocuğun ihtiyacına göre değiştirilebilmelidir.