Parkinson Hastaları Spor Yapabilir mi?

Parkinson Hastalığında Fiziksel Aktivitenin Önemi Nedir?

Parkinson hastalığının neden olduğu hareket sistemi bozuklukları, bu hastalıkla yaşayan kişilerde engellilik hali oluşturur. Bu engellilik hali, hastalığın ilerlemesine bağlı olarak değişen düzeylerde kişilerin yaşam kalitelerini etkiler (Jankovic, 2003). Hastalığın ileri evrelerinde yitirilen yürüme becerisi, kompleks bir motor beceridir ve uygun şekilde yapılabilmesi için denge, motor kontrol ve kas iskelet sisteminin entegrasyonunu gerektirir (Kaufman, 2003). Parkinson hastalığında sık görülen yürüme sorunları ve eşlik eden diğer sorunlar kişilerin yaşam kalitelerini ve psikososyal durumlarını olumsuz yönde etkiler (Ruzıcka; Jankovic, 2002). Bu nedenle, hastalık üzerinde olumlu etkisi görülen spor faaliyetlere ışık tutulması ve bu faaliyetlerin hastalık üzerindeki etkinliğinin araştırılması, Parkinson hastası olan kişileri uygun spor programlarına yönlendirmek için önemlidir.

PH’da hücre hasarını meydana getiren mekanizmaların birden fazla olması, bu hastalığın kökenine dönük tedaviyi bugün için halen mümkün kılmamakta, ancak belirtilerin hafifletilmesini sağlamak ve aktif bir evrim halindeki ilerleyişini yavaşlatmak hastaların yaşamsal faaliyetlerini daha rahat sürdürebilmesine yardım etmektedir.

Günümüz çağdaş sağlık anlayışının da kabul ettiği üzere, “aktivite” hem fiziksel hem de zihinsel açıdan iyi oluş halinin en önemli etkenlerinden biridir. Egzersiz yapmak, herkes için günlük yaşam etkinliğini sürdürülebilmesi ve hareketsizliğin neden olduğu olumsuz etkilerden korunabilmek için kaçınılmaz bir gerekliliktir. Parkinson hastalarının denge, yürüyüş ve duruşlarını koruyabilmelerinin, dolayısıyla bağımsız hareketliliklerini devam ettirebilmenin en iyi yolu da egzersizdir (Tokçaer, 2017).

Kanada Parkinson Derneği’nin yayınladığı, Türkçe de çevirisi yapılan Parkinson Hastası Kişiler İçin Egzersiz Kılavuzu’nda hareket, germe ve egzersizlerin ileride ortaya çıkması muhtemel şu durumları önlemeye ya da geciktirmeye yardımcı olduğu bildirilmektedir:

• Duruş bozuklukları,

• Hareket açıklığının yani esnekliğin azalması,

• Vücudu ayakta tutan kasların kuvvetinde azalması ve vücudun öne doğru eğilmesi,

• Enduransın azalması yani nefessiz kalma veya yorulma,

• Dengenin zayıflaması (Türkiye Fizyoterapistler Derneği, 2015).

KAYNAKÇA

• Amano, S; Nocera, J. R.; et all. (2013) .The effect of Tai Chi exercise on gait initiation and gait performance in persons with Parkinson’s disease. Parkinsonism & Related Disorders; 19, 11, 955-960.
• Ayan, C; Cancela, J. M. (2011). Effects of aquatic exercise on persons with Parkinson’s disease: A preliminary studyEffets de l’exercice aquatique sur les malades de Parkinson, étude préliminaire. Science & Sports; 27, 5, 300-304.
• Beril Dönmez Çolakoğlu, Parkinson Hastalığında Yaşam Kalitesi ve Ölçümü, Türk Nöroloji Dergisi, Özel Sayı 1, Cilt 20, Aralık 2014, ss. 38-41.
• Collier, T. J; Kanaan, N. M; Kordower, J. H. (2011). Ageing as a primary risk factor for Parkinson’s disease: evidence from studies of non-human primates. Nat Rev Neurosci.12,359,66.
• Combs, S; Dyer, M; et all. (2011). Boxing Training for Patients With Parkinson Disease: A Case Series. Physical Therapy; 91, 1, 132–142.
• Elkins, M. (2015).Tai Chi improves balance and prevents falls in people with Parkinson’s disease . Journal of Physiotherapy; 61, 1, 44.
• Erkiner, K. (2006). Ülke Sporcu Potansiyelinin Belirlenmesinde Yöntemler ve Yerel Yönetimler Sunumu. Fiziksel Aktivite, Sağlıklı Yaşam ve Yerel Yönetimler Sempozyumu, 27-28 Nisan 2006 / Eskişehir. (Son Erişim: 01.05.2019). http://www.skb.gov.tr/wp-content/uploads/2012/09/Av.-Kismet-ERK%C3%84%C2%B0NER-Ulke-sporcu-potansiyelinin-belirlenmesinde-yontemler-ve-yerel-yonetimler.pdf
• Güreş, A. (2014). Parkinson hastaları egzersiz yapabilir mi?. http://www.aydindenge.com.tr. (Son Erişim Tarihi: 29.04.2019)
• Hatice Pala Kaya, Parkinson Hastalığı Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ayşe Bora Tokçaer Röportajı. www.medikalakademi.com.tr (Son Erişim: 29.04.2019).
• Houston, S; McGill, A. (2013). A mixed-methods study into ballet for people living with Parkinson’s. Arts & Health; 5, 2.
• Jankovic, J. (2003). Pathophysiology and clinical assesment of Parkinsonian symptoms and signs. Eds. Pahwa, R; Lyons, K.E. Handbook of Parkinson’s disease s.71-107.
• Kaufman, KR. (2003). Gait analysis. Handbook of Clinical Neurophysiology 33, 353.
• Nicole Ball,1 Wei-Peng Teo,2,3 Shaneel Chandra,1,* and James Chapman. (2019). Parkinson’s Disease and the Environment. Frontiers in Neurology; Volume 10, Article 218.
• Peggy van Hulsteyn, Recommended Poses for Parkinson’s Disease.
  
• Popat, R. A. and et al. (2011). Coffee, ADORA2A, and CYP1A2: the caffeine connection in Parkinson’s disease. Eur J Neurol. 18:756–65.
• Rajput AH and Birdi S. Epidemiology of Parkinson’s Disease. Parkinsonism & Related Disorders, 1997;3: 175-186.
• Ruzıcka, E; Jankovic, JJ. (2002). Disorders of gait. Eds. Jankovic J, Tolosa E, Parkinson’s Disease and Movement Disorders. 4th. Ed., s.409-429.
• Snijders, A.H; Bloem, B.R.(2010). Cycling for Freezing of Gait. New England Journal of Medicine; 362, 46
• Storzer, L; Butz, M; Hirschmann, J; Abbasi,O. (2017). Bicycling suppresses abnormal beta synchrony in the Parkinsonian basal ganglia. Article in Annals of Neurology; 82, 4·
• Türkiye Fizyoterapistler Derneği, Parkinson Hastası Kişiler İçin Egzersiz Kılavuzu. http://www.fizyoterapistler.org/images/kataloglar/parkinson_hastalari_egzersiz_kilavuzu_1.pdf
• Yousefi, B; Tadibi, V; Khoei, A. F; Montazeri, A. (2009). Exercise therapy, quality of life, and activities of daily living in patients with Parkinson disease: a small scale quasi-randomised trial. Trials, 2009, 10: 67.

About The Author

admin

See author's posts