Ebeveynler çocuklarının okullarında gördükleri otizmli çocuklar için endişelenmeye başlıyor. Oysa okullardaki kaynaştırma programı sayesinde hem normal gelişen çocuk hem de özel gereksinimli çocuk için çok faydalı. Çocuklara hoşgörü, yardımlaşma, model olma ve ahlaki anlayışı geliştirdiği gibi liderlik ve sorumluluk gibi pek çok duyguyu da kazandırmaktadır.
Eyvah, çocuğumun sınıfında bir otizmli çocuk var! Bir ebeveynin bu cümleyi kurması ne kadar acı değil mi? Pek çok anne-babanın bu konuda endişeleri var. Çünkü pek çoğumuz özel eğitim gerektiren çocuklarla bir arada olmanın nasıl bir şey olduğunu bilmiyoruz. O halde neden çocuklarımızla aynı sınıfta olmasınlar?
Endişelerimizi bırakıp çocuklarımızın bir arada yaşama kültürü yakalayabilmeleri için onlara yardımcı olmalıyız. Çünkü eğitim bütün çocuklarımızın hakkı. Bu konuyla alakalı hem öğretmenler hem veliler hem de eğitim kurumlarının yöneticilerinin ortak bir dil yakalaması gerekiyor. Geleceğimiz için bu gerekli!
Aslına bakarsanız 1983 yılından beri ülkemizde “Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar Kanunu” ile kaynaştırma programı uygulanıyor. Fakat aradan geçen 36 yıla rağmen hâlâ bu çocuklar okullarda kabul görmüyor. O halde gelin çoğumuzun haberdar bile olmadığı bu kaynaştırma programının içeriğini öğrenelim.
Kaynaştırma eğitimi nedir ve bu eğitimin amacı,
– Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ve öğretimlerini bütün kademelerde normal gelişim gösteren akranları ile birlikte gereksinimleri desteklenerek devam ettirmesidir.Amaç, çocuğun ilgi ve yeteneklerini en iyi şekilde kullanmasını sağlamak ve akranları ile birlikte öğrenme, birlikte olma, etkileşim kurmak, sınıfa ait olma, sınıfta kabul görme ve sosyal kabullerini artırmak.
Bu eğitim nasıl uygulanıyor?
– Üç farklı şekilde uygulanıyor. Tam Zamanlı Kaynaştırma: Öğrencinin kaydı normal sınıfta ve öğrenci tam gün boyunca sınıfta akranlarıyla eğitim alabilir. Yarı Zamanlı Kaynaştırma: Öğrencinin kaydı özel eğitim sınıfında ve özel eğitim sınıfı öğrencisi başarılı olabileceği derslerde kaynaştırma sınıfında eğitim alabilir. Tersine Kaynaştırma: Yetersizlikleri olmayan bireyler isterlerse, özellikle okul öncesi eğitimde, yakında kaynaştırma uygulaması yapan bir özel eğitim okuluna açılacak kayıt yaptırabilirler.
Hangi durumdaki çocuklar normal okullara da kayıt yaptırabilirler?
– Görme, işitme, ortopedik engelliler, dil ve konuşma güçlüğü yaşayanlar, disleksi gibi öğrenme güçlüğü olan, uyum güçlüğü olan çocuklar, Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklar, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar kaynaştırma eğitimi alabilir.
Kaynaştırma eğitiminin özel gereksinimli bireye faydası nedir?
– Özel gereksinimli çocuklara kapasite ve öğrenme hızına göre eğitim verilir. Böylece kendine güven, takdir edilme, işe yarama, cesaret, sorumluluk gibi sosyal değerlerinde daha çok gelişim gösterebiliyorlar. Özelliklerine uygun ortamdan dolayı uyum ve başarısında artış görülür. Akranlarıyla birlikte çalışmaları daha büyük başarılar için kendilerinde istek ve cesaret uyandırır. Bu öğrenciler normal gelişim gösteren öğrencilerden olumlu davranışları rol model alarak öğrenir. İleri yaşlarda topluma uyum sağlamaları kolaylaştırıyor.
Normal gelişim gösteren çocuğa faydaları,
– Normal gelişim gösteren çocukların, özel gereksinimli bireyleri kabulü, hoşgörü, yardımlaşma, ahlaki değerleri gelişir. Çocuk bireysel farklılıkları doğal karşılar ve saygı gösterir. Kendi yetersizliklerini görür, farkındalıkları artar. Özel gereksinimli kişilerle birlikte yaşamayı öğrenir. Liderlik, uygun davranışlar için rol model olma ve sorumluluk duygusu geliştiriyor. Ayrıca mezun olduktan sonra hayatlarında özel gereksinimli bireylerle karşılaştıklarında özelliklerini bilerek uygun ilişkiler geliştirirler.
EN ÖNEMLİ GÖREV ÖĞRETMENİN
Şu an kaynaştırma eğitimi uygulanabiliyor mu?
– Başarılı bir kaynaştırmanın/ bütünleştirmenin en önemli bacağı öğretmendir. Öğretmenin bu çerçevede bilgi ve becerileri artıkça, kaynaştırmaya ilişkin olumsuz tutum ve düşünceleri azaltmaktadır. Düzenlenen hizmet içi eğitimlerle kaynaştırma eğitimindeki sorunları azaltmak hedefleniyor. Kaynaştırma eğitiminin çok iyi uygulandığı örnek okullar var.
Kaynaştırma eğitimi sadece devlet okullarında mı uygulanıyor?
– Hayır, özel okullarda da kaynaştırma/bütünleştirme eğitimi uygulanıyor.
– Bu eğitim hangi yaşta başlıyor?
– Okul öncesi dönemde başlıyor. Bu dönemde başlatılması büyük bir avantaj, çünkü ileri yaşlarda topluma uyumlarını kolaylaştırıyor.
– Normal gelişim gösteren çocukların aileleri kaynaştırma kararı olan öğrenciyi sınıftan gönderebilir mi?
– Hayır, gönderemez. Eğitimleri yasal bir haktır ve başkaları tarafından engellenemez. Normal gelişim gösteren çocukların ailelerinin özel gereksinimli bireyler ile ilgili eğitim almaları, olumlu tutum sergilemelerini sağlar.
– Okullar “Sizin çocuğunuz bu okula uygun değil, gidin” deme hakkına sahip mi?
– Okulların böyle bir yetkisi bulunmuyor. Ancak 70 iş günü içerisinde öğrenciyi takip ederek varsa problemli davranışları ile ilgili çalışmalar yapar. Bu 70 iş günü sonunda yapılan çalışmalara rağmen uygun olmadığı düşünülüyorsa yeniden yerleştirme kararı alınması için Rehberlik Araştırma Merkezine yönlendirilir.
ÇOCUK ETİKETLENMEZ, KORUNUR
– Kaynaştırma kararı çocuğu etiketler mi?
– Aslında hayır. Kaynaştırma kararıyla çocuk koruma ve destek altına alınmış oluyor. Kaynaştırma eğitiminde çocukların özelliklerinin ya da problemlerinin onlara zarar vermesini önleyici çözümler üretmek amaçlanıyor. Negatif ya da etiketlenme gibi görünebilse bile amaçlanan çocuğun temel eğitim ve sosyal var olma haklarının korunması ile gelişimini destekleyerek sosyal kabulünü artırmaktır.
About The Author
Leave feedback about this