Frontiers in Psychology’de yayınlanan yeni bir makalede, psikolojide anlaşılması zor bir terim tanımlanmaya çalışılıyor: Psikolojik denge
İsviçre Zürih Üniversitesi’nden Anastasia Besika liderliğindeki yazarlar, psikolojik denge konusuna yoğunlaşıyor. Psikolojik denge ile iyilik hali arasında güçlü bağlantı olmasının yanında, kişinin değişen ortamlarda psikolojik yönden nasıl istikrarlı kaldığı sorusuna cevap arıyorlar.
Araştırmacılar, öncelikle merkezinde 10 değer alanını kapsayan bir psikolojik denge modeli oluşturuyorlar:
- Kendini yönlendirme (örneğin, “Hayatımın hangi yöne gideceğine ben karar veririm”)
- Uyarılma (örneğin, “Hayatta yeni şeyler keşfetmeye açığım”)
- Hedonizm (örneğin, “Hayatın tadını sonuna kadar çıkarabilirim”)
- Başarı (örneğin, “Elimden gelenin en iyisini yapmaya ve yaptığım işte başarılı olmaya çalışıyorum”)
- Güç (örneğin, “Kaynakları elde etmeye ve başkaları üzerinde etki yaratmaya çalışıyorum”)
- Güvenlik (örneğin, “Nerede olursam olayım güvende olmak istiyorum”)
- Uygunluk (örneğin, “Başkalarına saygımdan dolayı sosyal kurallara uyuyorum”)
- Gelenek (örneğin, “Kültürüm veya dinimle ilgili fikirleri takip ediyorum”)
- Yardımseverlik (örneğin, “Ailem, arkadaşlarım ve diğer insanları önemsiyorum”)
- Evrenselcilik (örneğin, “Gezegendeki her şeyi önemsiyorum”)
Besika, “10 evrensel değerin tümü önemlidir ve psikolojik dengeyi farklı derecelerde etkiler. Birden fazla değere sahip olma eğilimindeyiz ve değer önceliklerimizi farklı zamanlarda değiştirebiliriz. Herhangi bir zamanda farklı değerlere öncelik vermemize rağmen, daha az öncelikli değerler, değer sisteminin bir parçası olarak eşit derecede önemlidir” diyor.
Araştırmacılar, yüksek düzeyde psikolojik dengede olan kişilerin, kim olduklarını tanımlayan temel bir değerler kümesine sahip olan, aynı zamanda da değer sistemlerinin önceliklerini farklı durumların ihtiyaçlarına göre uyarlayabilen kişiler olduğunu buluyor. “Beklenmedik bir durum, bizim için çok önemli bir şeyi bir kenara bırakıp hedeflerimizi yeniden tanımlamamızı gerektirebilir. Mevcut pandemi bunun çok iyi bir örneğidir. Hepimiz rutinlerimizi değiştirmek ve daha önce doğal olarak kabul ettiğimiz sağlıklı kalmaya öncelik verirken bir şeyler yapmanın yeni yollarını bulmak zorundaydık” diyor Besika.
Yapılan çalışmalar sonucunda, değişime uyum sağlayabilme yeteneği psikolojik denge ile yakından ilgili bulunuyor. Değişiklikler karşısında yeni anlamlı hedefler tanımlayabilme ve bu hedefleri uygulayabilmek için yapılan planların kişilerin psikolojik dengesine katkıda bulunduğu sonucuna varılıyor. Oluşturulan modele göre, psikolojik dengeyi sağlayan diğer önemli bir parça da kişilerin kendini geliştirmeye ayırdığı zamana karşı başkalarına yardım etmek için harcadığı zamandır. Kendilerine ve başkalarına eşit miktarda zaman ayıran kişilerin psikolojik dengede olma düzeyleri daha yüksektir. Kendinin ve diğer insanların çıkarlarına fayda sağlamak için sahip olduğu motivasyon düzeyi de bir kişinin psikolojik dengede olmasını ve dolayısıyla yaşam refahını etkiler.
About The Author
Leave feedback about this