Çocukların Beslenmesinde Vitamin ve Minerallerin Yeri

Çocuklarımız sağlıkla büyüsün diye elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Sağlıklı ve düzenli beslenmek çocukların büyüme ve gelişmesinde önemli rol oynar. Peki, çocuklarımıza hangi vitaminleri, nasıl sunmamız gerekiyor?

Özellikle çocukların ilk 5 yaşına kadar eksiksiz alması gereken ve beslenmesinde büyük önem taşıyan vitaminler bu yazıda!

D vitamini

Çocuk sağlığı için en önemli bileşenlerden biri olan özellikle kemik gelişimi ve diş sağlığı üzerinde büyük etkileri bulunan D vitamini eksikliğinde, 6 ile 18 aylık çocuklarda raşitizm denen ve kemiklerde şekil bozukluğuna neden olan bir hastalık görülebiliyor.

Ayrıca çocuklarda görülen;

• • Halsizlik,
  • Huzursuzluk,
  • Sık hastalanma,
  • İştahsızlık

gibi sorunların nedeni de D vitamini eksikliği olabilir.

Bu sebeple çocukların düzenli olarak D vitamini almasında yarar var. Bu önemli vitaminin özelliklerine bir bakalım:

• • D vitamini, diğer vitaminlerden farklı olarak besinlerin yanı sıra güneş ışığı ile de vücuda alınabiliyor.
  • Çok az besin doğal olarak D vitamini içeriyor. Bunların başında ise balıklar geliyor.
  • Özellikle sardalye, somon, uskumru gibi yağlı balıklarda D vitamini mevcut.
  • Yumurta, toprak mantarı, süt ve peynir gibi besinlerde de az miktarda bulunuyor.
  • Sadece güneşlenme ya da sadece beslenme, D vitamini sentezi için yeterli değil. Bu ikisinin bir arada yapılması daha faydalı.

Birçok uzman, beslenme ve güneş ile edinilen D vitamininin çocuklar için yeterli olmayacağı görüşünde! Bu nedenle uzmanlar doğumdan sonra tüm bebeklere, 5 yaşa kadar D vitamini takviyesi yapılması öneriliyor.

Demir

Demir, bağışıklık sistemini güçlendiren ve hastalıklardan korumaya yardımcı olan önemli bir mineral. Vücutta kırmızı kan hücresi üretmeye yarayan demirin eksik olduğu durumlarda, çocuklarda kansızlık problemi ortaya çıkabilir.

Anne sütünde bulunan demir oranı, 6 aya kadar çocuklara yeterli olmaktadır. Bu yüzden emziriyorsanız, bebeğinize demir takviyesi vermenize gerek yok! Ama eğer prematüre doğum yaptıysanız bebeğinizin demir depoları boş olabilir, bu yüzden takviye yapılabilir.

Eğer annede demir eksikliğine bağlı kansızlık sorunu varsa, bebeğinde de görülme riski var. Bu yüzden bebeğiniz doğar doğmaz kontrollerini yaptırmalısınız.

Flor

Flor, çocuk sağlığı için gerekli bir mineral. Ama çocuğumuza sunarken çok dikkatli olmak gerekiyor.

Flor, özellikle diş çürüklerinin oluşmasını önlüyor ve bu mineral içme sularından vücuda alınabiliyor. Eğer içtiğiniz sulardaki flor oranı yeterliyse herhangi bir destek almaya gerek yok. Ama oran düşükse ve çocuğunuzda da diş çürüğü riski varsa, 6. aydan itibaren doktorunun onayıyla flor takviyesi yapabilirsiniz.

Ülkemizde Kırıkkale ve Isparta gibi illerde bulunan sular, flor açısından çok yoğundur. Bu gibi illerde yaşıyorsanız, çocuğunuza flor takviyesi yaparken çok dikkatli olmalısınız. Çünkü flor fazlalığı söz konusu olduğunda, dişlerde lekelenme yani florozis gibi sorunlar meydana gelebiliyor.

Flor, diş macunlarında da bulunan bir mineral. Ancak bu ürünlere yapay flor eklendiği için kullanımına çok dikkat etmek gerek. Çocukların diş macunu kullanmaya başladığı dönemlerde flor desteği almasına da hiç gerek yok!

Sular dışında deniz ürünleri de içerisinde flor bulunan besinlerden!

Peki çocuklarımıza yemek hazırlarken vitamin ve mineral kayıplarını en aza indirmek için neler yapmalıyız?

Tahıllar

• Makarnanın pişirirken suyunu süzmemeliyiz. Çünkü içerisinde bulunan besleyici değerler pişirme esnasında suya geçecek. Bu yüzden az miktarda suda pişirerek çekmesini sağlamalıyız.
• Pirinci pişirmeden önce suda bekletmemeliyiz ya da yağda uzun süre kavurmamalıyız.
• Poğaça gibi hamur işleri yaparken kabartma tozu kullanmak yerine mayalamayı tercih etmeliyiz.

Sebzeler

• Sebzeleri yıkadıktan sonra soy ve iri iri doğramalıyız.
• Doğradığın sebzeleri bekletmeden pişirmeliyiz.
• Patates, kabak gibi sebzelerin kabuklarını ince soymalı, kabuk altındaki besleyici yüzeyi korumaya çalışmalıyız.
• Sebzeleri az su ile kısa sürede pişirmeliyiz.
• Pişirme ısısını çok yüksek tutmamalıyız.
• Salatalara limon gibi sosları önceden değil, yeme esnasında eklemeliyiz.
• Çocuğunun pişmiş sebzeleri bekletmeden tüketmesini sağlamalıyız.

Meyveler

• Çocuklarımızın soyulmuş meyveleri de sebzeler gibi hemen tüketmesini sağlamalıyız.
• Taze sıktığımız meyve sularının havayla temasını önlemeliyiz. Ağzı kapalı şişelerde tutabiliriz ancak bunları da kısa sürede tüketmeliyiz.
• Çocuklarımıza vereceğimiz meyveleri mümkün olduğunca kabuğuyla yemelerini sağlamalıyız.

Kuru baklagiller

Etler

• Etlerin haşlama suyunu dökmemeliyiz.
• Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirmemeliyiz.
• Kömürleşecek şekilde ızgara yapmamalıyız.
• İç kısımlarının iyi piştiğine emin olmalıyız.
• Pişirme esnasında vitamin kaybını en aza indirmek için paslanmaz çelik ya da kalaylanmış bakır kaplar kullanmalıyız.

Süt ve süt ürünleri

• Çiğ sütleri kabardıktan sonra en az 5 dakika olmak üzere, iyi bir şekilde kaynatmalıyız.
• UHT ve pastörize sütleri kaynatmamıza gerek yok.
• Yoğurt, süt, peynir gibi ürünleri güneş ışığından ve hava temasından uzak tutmalıyız.
• Yoğurdun suyunu atmamalı, çok besleyici olan bu suyu yemeklere ilave edebilirsiniz.