Meditasyonun ruh sağlığı üstündeki tesirleri çoğunlukla gündeme gelmekte. Son emekler, Meditasyonunun çağımızda oldukça yaygın olan anksiyete semptomlarında da etkili olduğuna işaret ediyor. İç huzuru arttırdığı ve stresi azalttığı anlatılan meditasyon terimini beraber de tanıyalım. Meditasyon sessiz bir şekilde oturup sabitliğimizi korumak mı, yoksa bu kalıplaşmış bir yanılgı mı?
Meditasyon Nedir ?
Meditasyon, oldukça kadim bir gelenek olarak karşımıza çıkıyor. Antik çağlardan beri evrilerek günümüze gelen bu kavram, birçok değişik kültürde ve formda kendisine yer bulmaya devam ediyor. Çokça bilinenin aksine; meditasyon hiçbir şey hissetmeden, zihinsel bir boşluk hali içinde kalmayı hedeflemez. Bundan ziyade hislerimizi ve deneyimlerimizi yargılamaksızın, yansız bir bakış ile gözlemlemeyi hedefler. Bu gözlem hali ise onları daha sıhhatli bir yerden anlamlandırmayı sağlar.
Meditasyon terimini özetlemek gerekirse açıklamak gerekirse, zihnimizle baş başa kalma hali; zihnimize dair bir farkındalık egzersizi olarak ifade etmek mümkün. Farkındalığı ergonomik etmek ise içinde bulunduğumuz ana ve deneyimlere yönelik perspektifimizi iyileştirmeye yarıyor. Meditasyon teknikleri bu bağlamda oldukça geniş bir yelpazeye yayılıyor. Bilinenin aksine meditasyon devamlı sessizlik ve sabitlik içermez. Bilgili düzeyde meydana getirilen, oldukça hareketli ve fizyolojik müdahaleler içeren türleri bulunduğunu söylemek mümkün. Değişik amaçlar için meydana getirilen bu meditatif pratikler, gerek fizyolojik sıhhat ve tedavi gerek ruhsal iyilik hali hedeflenerek tercih edilebiliyor.
Anda Kalmak
Anda kalmak çoğunlukla duyduğumuz bir kavram, sadece nedir bu anda kalmak? Zihnimiz geçmiş yaşantılarımız ve geleceğin bilinmezliği içinde sürüklenmeye eğilimlidir. Kendinizi aniden geçmişi düşünürken yada gelecekle ilgili kaygılanırken bulmak oldukça yaygın bir durum. Bunu yaparken bilincinde olmadığımız şey ise içinde bulunduğumuz anı ve deneyimleri kaçırıyor olduğumuz.
Bilhassa çağıl yaşamın getirisi olan yoğunluk hali meditatif pratiklerin önemini biz için arttırıyor. Kent yaşamı ve teknoloji sebebiyle yaşamımıza dahil olan uyaranların fazlalığı, hem gövde hem de zihin için oldukça yorucu. Bu uyaranları iyi mi işlediğimizi ise pek fark etmeden yola devam ediyoruz. Zihninizin doluluğu içinde, asla fark etmeden evin yolunu yürüdüğünüz zamanlar olur mu?
Kendinizi aniden evde bulup, ne süre ve iyi mi geldiğinizi fark etmediğiniz anları düşünün. Bu aşamada eve gelirken içinden geçtiğimiz o anları “otomatik pilot” modunda deneyimlediğimizi düşünebiliriz. Zihnimizin gerçeklik algısı, düşüncelerimiz tarafınca çoğunlukla çarpıtılır. Mesela evde huzurla otururken hatırladığınız, size fena duygular hissettiren bir anı, zihninizi içinde bulunduğunuz an ve gerçeklikten alıp bu fena anıya götürür. Zihni takip eden gövde ise buradaki negatif duygulardan etkilenerek, bazı tepkiler vermeye adım atar. Mesela stres hormonunun artışı ve kaslarda gerilmeler benzer biçimde. İçinde bulunduğumuz an rahat ve güvenli olsa da zihin artık oradan ayrılmış ve bir anıyı deneyimleyeme sürüklenmiştir. Bu durum yalnızca anılar için değil zihnin sürüklendiği her fikir için geçerli olabilir.
“Şimdi ve burada” olma hali, geçmiş yaşantılar ve geleceğin ihtimalleri içinde çoğunlukla kaybolabiliyor. Meditatif pratikler zihnimizin anılar, düşünceler ve ihtimaller içinde sıkışmasını ve onlardan doğan yargıları askıya almayı hedefliyor. Bu kısa mola ise içinde bulunduğumuz anı berraklığıyla görmemize, deneyimlerimizi derinleştirmemize hizmet ediyor.
Pozitif tesirleri ile gündemde olan bazı çağıl meditasyon türlerinden bahsedelim;
Farkındalık Meditasyonu
Meditasyona yeni adım atmak isteyenler için oldukça uygun bir teknik. Farkındalık terimine aşina olmak ve bunu hızlıca yapmak için farkındalık meditasyonunu deneyebilirsiniz. Tüm bu süreç içinde dikkatiniz dağılabilir, düşünceler ve duygular gelip gidebilir. Onları fark ettiğinizde dikkatinizi yine ve nazikçe pratiğinize yönlendirmeniz kafi. Zihnimiz üstünde baskı oluşturmak değil, onunla nazikçe ilişki oluşturmak kıymetli. Mesela, ergonomik esnasında gerilmiş hissettiniz diyelim, problem değil; o gerginliği gözlemlemek ve tanımak da yaptığımız pratiğe dahil. Bunu zihnimizin bizlere getirdiklerini, dışarıdan bir gözle izlemeye benzetebiliriz. Pratiği iyi mi yapacağımızdan bahsedelim.
Bu meditasyon türü için ihtiyacınız olan tek şey yalnız kalabileceğiniz bir alan. Rahat bir pozisyonda oturup, işe bedeninizi ve nefesinizi inceleyerek başlayın. Vücudunuzun dik, dengeli ve rahat olduğundan güvenli olun, bedendeki gerginlikleri ve zorlanmaları bulup rahatlatarak tüm bedeninizi taradığınızı hayal edin. Bedeniniz istediğiniz duruma vardığında ise artık nefesinizi derinlemesine incelemeye koyulabilirsiniz. Nefesinize odaklanmakta zorlandığınız durumlarda sayılardan yararlanmak mümkün. Mesela; içinizden beşe kadar sayarak almak ve yediye kadar sayarak vermek benzer biçimde. Peşinden aldığınız nefesin bedeninizde izlediği yolculuğu gözlemlemek yararlı olacaktır. İçinde bulunduğunuz yeri, çevrenizde bulunan nesneleri incelemeyi de tıpkı nefesinizi gözlemlediğiniz benzer biçimde pratiğe dahil edebilirsiniz.
Hareket Meditasyonu
Hareket meditasyonunu özetlemek gerekirse, bedenin hareket akışı içinde bulunma ve zihnin de onunla senkronize olma hali şeklinde tanımlayabiliriz. Hareket meditasyonu dediğimizde öne çıkan kavram, Yoga. Meditatif etkisinde bırakır göreceğiniz bir fizyolojik aktivite arıyorsanız, Yoga ve türlerini değerlendirebilirsiniz. Bu tekniğin sık rastlanan öteki bir türü ise adım atma meditasyonu. Adım atma meditasyonunda dikkat ve farkındalık adımlara yönelirken, nefesimizi de olabildiğince senkronize hale getiriyoruz.
Odaklanma Meditasyonu
Odaklanma meditasyonu, bir objeyi odak noktası olarak seçip, ona bakarak meditasyon meydana getirilen teknik. Bu teknik ile dikkat, konsantrasyon ve zihinsel rahatlamanın hedeflendiğini söylemek mümkün. Bilhassa uyku problemleri için yarar sağlayabilen bir teknik. Sevdiğiniz ya da izlemekten hoşlandığınız bir obje seçip bu tekniği deneyebilirsiniz. Bilhassa uyumadan ilkin birkaç dakika bu pratiği yapmak yararlı olabilir.
- Meditasyonun birçok değişik formda geldiğinden bahsetmiştik, sizin için uygun bir formunu aramaktan çekinmeyin. Meditasyon pratikleri keskin kurallar içinde ya da mükemmeli hedefleyerek yapmak, meditasyonun doğasına aykırı olacaktır.
About The Author
Leave feedback about this