İnsan toplumlarının hayvan sürüleriyle temel benzerliği aslında toplumun da hayvan sürüleri gibi aynı yöne beraber giden canlıları barındırıyor olmasıdır. Bir hayvan sürüsündeki dayanışma beraber hayatta kalmaya yöneliktir.
Toplumlar da benzer temeller üzerine kurulmuştur. Ancak toplumların sürülerden farkı, geniş değerler zincirini içerisinde barındırıyor olması ve birçok kişiyi kapsıyor olmasıdır.
‘İNSAN TOPLUMUNU MEYDANA GETİREN OLGU DİLDİR’
Homo Sapiens’in kısa tarihini anlatan Harari’ye göre, insanı insan yapan şey, geniş sürülere ulaşmak için dili kullanarak ortak değerleri paylaşabilmektir. Ortak simgesel alana sahip insanlar, bir bağlama olan sadakatlerini zihnen dile getirmiş olurlar.
Bir başka deyişle bir değere inanmak insanı, o değerleri benimseyen diğer insanlarla yakınlaştırmaktadır. İnsan, primatlar arasında dili ve sesi en işlevsel ve zengin kullanabilen varlıktır.
‘YÜZ KIZARMASI KONTROL EDİLEMEYEN BİR DURUMDUR’
Yüz kızarması da bu geniş toplum ağında barınabilmenin temel bir unsurudur. Yüzünüzün kızarması için utangaç olmanıza gerek yoktur. Anti-sosyal Kişilik Bozukluğu yani psikopatisi olan insanların dışındaki tüm insanların belirli olaylar karşısında yüzü kızarmaktadır.
Yüzün kızarması otonom uyarılma sistemimizin tertip ettiği bir hadisedir. Yüzümüzdeki küçük kılcal damarların uyarılmasıyla ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla neye utanıp neye utanmayacağımızın kararı vücudumuza ve de otonom sistemimize aittir.
‘GÖZLER ÜZERİMİZDE OLDUĞU ZAMAN OTONOM SİSTEM KENDİSİNİ GÖSTERİR’
Psikolog Dr. Louis Cozolino ‘The Neurosience of Human Relationships’ isimli kitabında; sosyal kimliğimizin tehdit altında olması, bir başkası tarafından süzülmemiz, tetkik edilmemiz ve birinin yüzümüzün kızardığını söylemesi gibi nedenlerle yüzümüzün kızarabileceğini ifade etmektedir.
Cozolino, yüz kızarmasının yalnızca insanlara has bir özellik olduğunun da altını çizmektedir. Birilerinin bizim farkında olduğunun farkında olduğumuz durum, yüz kızarmasını ortaya çıkarmaktadır.
‘SOSYAL ANKSİYETE PROBLEMİ YAŞAYANLARDA DAHA SIK GÖRÜLEBİLİR’
Utangaçlık ya da yüz kızarması doğal ve insani bir duygudur. Ancak gündelik yaşamın işlevselliğini bozacak ve kişiyi geri çekecek düzeyde yaşanan utangaçlık ve yüz kızarması semptomları, sosyal alanda bir kaygının olduğuna işaret olabilir. Ayrıca yüz kızarmasının suçluluk duygusuyla da bağlantıları olduğu düşünülmektedir.
‘UTANMAK BEDENİN ÖZÜR DİLEMESİ GİBİDİR’
Biri bir kuralı ihlal ettiğinde ya da bir arkadaşınıza sevginizi itiraf ettiğinizde içinde bulunduğunuz durumdan dolayı utanabilirsiniz. Cozolino, bundan duyulan utancı vücudun özür dilemesine benzetmektedir. Kişinin utanma durumunda vücudunda ve zihninde bir iç çatışma olduğu açığa çıkmaktadır. Buna karşın insanların utanan insanlara tepkisi daha affedici ve sempatik olabilmektedir.
Utangaçlık toplumsal ilişkilerde kendisini sıkça gösterebilmektedir. Bunun evrimsel süreçte kişinin ne düşündüğünü tahmin etmek için bir ipucu yarattığı görülmektedir. Utanan kişiler, utanç konusu ettikleri konuları fazlaca önemsedikleri için de kendi içlerinde çatışmaya dönüştürebilirler.
Utanmayı bir problem olarak görmek yerine utanmanın neden ve hangi durumlarda gerçekleştiğine odaklanmak gerekir. Ayrıca bunun doğal bir durum olduğunun da kabulüne yönelik düşünmek faydalı olabilir.
About The Author
Leave feedback about this