Panik Atakla Nasıl Baş Edilebilir?

Panik atak yaşayan kişiler, bir anda yoğun bir şekilde korku veya iç sıkıntı yaşarlar. Bu istenmeyen duruma kalp krizi ile ölmek, kontrolü kalıp aklını kaybetmek veya felç geçirmek gibi karamsar düşünceler de eşlik eder.

Yaşanan ataklar birkaç dakika içerisinde tepe noktasına varır. Bir panik atak, çoğunlukla 10 ila 30 dakika gibi bir süre devam eder, sonrasında kendiliğinden söner ancak nadiren olsa da bir saat kadar sürebilir. Panik ataklar  günlük rutinler içinde evde tv izlerken, çay/kahve içerken, uykuya geçmeye hazırlanırken (en fazla uyku ile uyanıklık arası), yazın deniz kenarında güneşlenirken vb. sıradan hallerde yaşanabildiği gibi gergin ve kaygılı hallerde de oluşabilir.

Panik atak yaşanması sonrasında, fiziksel yönden hiç sorun yokken panik atağın tekrarlama endişesi yaşanması da panik bozukluk diye tanımlanır. Panik bozukluk, sık görülen bir rahatsızlık. Her yüz kişiden 3 ya da 4’ünün böyle bir durumla karşılaşma hikayesi vardır. Kadınlarda erkeklere oranla 2 – 3 kat daha fazla görüldüğü söylenmekte. Önemli olan panik atağı tanımak ve onunla baş edebilmek. Bunun için öncelikle bir uzmandan destek almak, oldukça önemlidir.

 Panik atakla nasıl baş edilebilir? 

• Doğru nefes alıp verebilmek
  Akciğer nefesi yani kesik ve kısa alınıp verilen nefes, panik atağın ana belirtilerindendir. Diyafram nefesi, rahatlama refleksi yaratır, dopamin salgılanmasını sağlayarak endişe ve panik halini azaltır. Panik atak yaşandığı anlarda çoğu şey neredeyse kontrol dışındadır ama nefes kişilerin kendi kontrolündedir. Kontrolün elinde olduğunu hissedebilen kişiler kendini güvende hisseder ve kaygıların başa çıkılabilir bir halde olmasını sağlarlar.

• Panik atak yaşandığının farkında olabilmek
  Panik atak nefes daralması, kalbin kuvvetli atması vb. çok somut belirtiler meydana getirir. Kişilerin bu belirtilere yapacağı yorumlarla belirtiler ya daha da artar, ya da tersine azalır. Böyle bir durumda, belirtilere karşı yapılan yorum: “Hayır, panik atak yüzünden kriz geçirmiyorum ve ölmüyorum, yapmam gereken acile gitmek” gibi ise, sinir sistemi tehlike içinde olmadığını fark eder ve yaşanan belirtilerde azalma görülür. 

• Gözleri kapamak
  Bazı zamanlarda panik atak, ortamda bulunan ses, ışık, gürültü ya da kişilerle ilişkilidir. Bu uyarıcılar takip edildiği zaman panik atak daha da beslenir. Bu nedenle gözleri kapalı tutmak bu unsurlardan korunmayı sağlayacaktır. Bunun yanında gözleri kapamak, doğru nefes alıp vermeye odaklanmayı da kolaylaştırır.

• Farkındalık çalışmak
  Panik atak, çoğunlukla soyutlaşma yaratır, kişiye var olduğu ortamda değilmiş ya da ayakları yere basmıyormuş gibi hissettirebilir. Panik atak yaşanan zamanlarda farkındalık çalışmak, gerçeklik  bağını koparmamak yönünden oldukça faydalı olacaktır.

• Odaklanmak
  Yapılan araştırmalar, panik atak yaşandığı anlarda herhangi bir objeye odaklanmanın yaşanan atağın daha kolay ve hızlı geçtiğini bildirmekte. Bunun için atak yaşayan kişilerin yapması gereken şey, atak geçirdiği anlarda, bütün enerjisini bir objeye doğrultması ve o objeye dair olabildiğince ayrıntıyı keşfetmeye ve ifade etmeye çalışması.

• Gevşeme egzersizleri yapmak
  Panik atak yaşanan anlarda bedenin belirli bölgeleri kasılır. Bu kasılmalar, kasların kısalmasına neden olarak ağrılar oluşmasını sağlar. Gevşeme egzersizleri yoluyla kaslarda oluşabilecek ağrı engellendiği gibi durumdan farklı şeylere odaklanma da sağlanır.

• Mutlu ve iyi hissedilen yerleri hayal etmek
  Panik atak yaşanan anlarda, kişinin kendini iyi hissettiği yerleri hayal etmesi zihnini karamsar düşüncelerden koruyacaktır. Olabildiğince ayrıntılı şekilde hayal etmek, odaklanmayı artıracaktır.

• Sakinleştirici kokulardan yararlanmak
  Bütün bitkiler içinde lavanta bitkisi, sakinleştirici ve rahatlatıcı özellikleri ile ön plandadır. Panik atak yaşanan anlarda bu bitkiden oluşan kokulardan yararlanmak faydalı olacaktır. 

• Sihirli sözler söylemek 
  Bazı kelime ya da cümleler, kişi için önemli anlamlar taşıyabilir. Böyle kelime ya da cümleler içinde, rahatlatıcı nitelikli olanlar belirlenirse, kişi atak halinde bunları tekrarlayarak bulunduğu durumu daha kolay bir şekilde atlatabilir.